කවුද හරි?

අද වෙසක් පෝය. දවස් හතරක නිවාඩුවක්. අවුරුදු නිවාඩුවට පස්සේ ටිකක් හුස්ම ගන්න පුළුවන් වුණා. අවුරුදු නිවාඩුවට ගමේ ගිය වෙලාවේ තුන්පාරක්ම පංසල් වලට යන්නත් හාමුදුරවන් එක්ක කතා තරන්නත් පුළුවන් වුණා. ඉස්සර නම් බොහෝ අවුරුදු කාල වල එහෙම යන්න ලැබුණේ නැති බව කල්පනා වුණා. හාමුදුරුවොත් ඒ ගැන හිතනවා ඇති බාග වෙලාවට. මොකද අපි දැක්ක ගමේ පවුල් වල අපේ පරම්පරාවේ බොහෝ අය අනුගමනය කළ සාමාන්‍ය ක්‍රමය තමයි ඒ. ඒ කිව්වේ ඉගෙන ගෙන ගෙවල් දොරවල් හදා කාර් බාර් ගත්තට පසසේ ඊළගට හොයන්නේ සමාජ තත්ත්වය. සමාජයේ පිලිගැනීමක් ලබා ගන්න ආරම්භයක් ගන්න හොදම තැනක් තමයි පන්සල. ගෙදරට සමීපව ඇති පංසලට යන්න ලැබුණේ අවුරුද්ද ලැබුවාට පසුව. ඒත් තරමක් දුරින් ඇති පංසලට දෙපාරක්ම ගියේ එහි ක්‍රියාත්මක කිරීමට අදහස් කරගෙන සිටින කෞතුකාගර ව්‍යාපෘතිය පිළිබදව කතා කරගන්න.

පරමාර්ථය මොකක් වුනත් පංසලට නිතර යන්න පුරුදු වුණාම හාමුදුරුවන් අපට සමීප වෙනවා. එතකොට හාමුදුරුවන් සමග විවෘතව කතා තරන්නට ඉඩ ලැබෙනවා. බොහෝ කතා අතරේ පතහවත්ත පංසලේ ලොකු හාමුදුරුවන් කිව්ව කතාවක් මෙහෙමයි. පිටරට ගිය වෙලාවක බස් එකකට නගින්නට කවුරුත් සංසුන්ව ඉදලා බසයට ගොඩවුනු වෙලාවේ ලංකාවේ පුරුද්දට බසයේ ඉස්සරහ සීට එක හොයාගෙන ඉදිරියට ගියාලු. ඒක අනෙක් අයට ටිකක් අමුතු විදිහට පෙනෙන්න ඇති. පෝලිමෙන් පිට යනවා වගේ. එතකොට තමයි හාමුදුරුවන්ට මේක දැනිලා තියෙන්නේ. කොහොම වුනත් ඇදුම ආදිය හන්දා අන් අයටත් ඒ වෙන කොට ඒක තේරිලා තියෙනවා.

පංසලේ පොඩිහාමුදුරුවන් ගෙන් නායක හාමුදුරුවන් ගැන ඇහුවාම කිව්වේ ඥාති පංසල් වලට අවුරුද්දට ගිහින් කියලා. ඒත් අපිට වගේ නෑදෑ ගෙවල්වල යන්න ලොකු වෙලාවක් හාමුදුරුවන්ට යන්නේ නැහැ. මොකද ගිහියන් වගේ යන යන හැම තැනින්ම කෑම බීම ගැනිල්ලක් හාමුදුරුවන්ගේ නැති නිසා. නෑගම් ගිය පංසලේ ලොකු හාමුදුරුවන් බෝධිමළුව අමදිමින් ඉන්න වෙලාවක නම් එතනම දනගහලා වැදලා ආපසු එන්න පුළුවන් බවයි හාමුදුරුවන් කීවේ.

අපේ පංසලේ ලොකුහාමුදුරුවන් කිව්වේ උන්වහන්සේගේ වයසේ හාමුදුරුවන් පංසල් වල ඇත්තේම නැහැ කියළා. ඒකට හේතුව නම් උන්වහන්සේලාගේ තරුණ කාලයේ තමයි බණ්ඩාරනායක මහතා ඝාතනය වුනේ. මේ සිද්ධිය මත ලංකාවේ සියළුම පංසල් වල හාමුදුරුවන්ට නිගා කරන ව්‍යාපාරයක් තිබුනලු. පසංල් ඉදිරියට සෙනග ඇවිත් හාමුදුරුවන්ට නොයෙකුත් උපහාස අපහාස කළාලු. ඉවසගන්න බැරිව බොහෝ හාමුදුරුවන් සිවුරු හැර ගියාලු. දවසක් අපේ හාමුදුරුවන් අළුබෝමුල්ලේ (සැතැක්ම හයක් හතක් එහා) උත්සවයකට බසයෙන් වඩින විට හාමුදුරුවන්ගේ ආසනයේම ඉදගත්තු බීමත් පුද්ගලයකු ගමන පුරාම උන්වහන්සේට කුණුහරුපයෙන් බැන බැන ගියාලු. මේවා ඇහුවාම මට හිතුනේ එදා සමාජය අදටත් වඩා කොයි තරම් අවිචාරශීලිද කියා.

ඊලගට පොඩි හාමුදුරුවන් මගේ පොත ගැන ලොකු හාමුදුරුවන්ට කියා තිබුණු නිසා ඒ ගැන විමසුවා. මා කීවේ ඒක තරුණ කාලයේ කියපු කරපු දේවල එකතුවක් මිසක් ගැඹුරු දෙයක් නොවේ කියළා. උන්වහන්සේ කිව්වේ ඒ වුනත් එය කියවීමට කැමත්තෙන් ඉන්නා බවයි. උදාහරනයක් හැටියට උන්වහන්සේ කිව්වේ මීමන ප්‍රේමතිලකයන් ලියු යුරෝපීය චාරිකා සම්බන්ධ පොතේ එක කතාවක්. ඒ කාලේ පත්තර කළාව ගැන අත්දැකීම් ලබා ගන්න ඔවුන්ව යුරෝපීය රටවලට යවා තියෙනවා. පැරිස් නගරයට ගිය වෙලාවේ මහ රෑ ටැක්සියක යන අතරේ හතරමං හන්දියකට ආවහම රතු එළිය දැල්විලා තිබුනාලු. ටැක්සි රියදුරා වටපිට බලා කිසිම වාහනයක් නැති නිසා රතු එළිය දැල්වෙද්දීම ඉදිරියට ගියාලු. ඊලගට මේ අවස්ථාවට එංගලන්තෙදීත් මුහුණ දෙන්න වුනාලු. එහෙත් එතනදී රියදුරා වාහන පාරේ නැතත් රතු එළිය නිමිලා කොළ එළිය දැල්වෙන තෙක් බලා සිට තමයි රථය ඉදිරියට ගෙන ගොස් තිබෙන්නේ ලොකු හාමුදුරුවන් අපෙන් ඇහුවේ කවුද හරි කියළා. ඇත්තටම කවුද හරි?