Sovietica

පසුගිය දවස් තුනක් ගෙවුනේ පොලොන්නරුවේ. පාසල් ළමුන් සදහා වන නේවාසික වැඩසටහනට සහභාගිවන්නට එහි ගියේ. දෙමල මහ සෑයේ සහ තිවංක පිළිම ගෙයි කැනීම් සහ සංරක්ෂණ කටයුතු පිළිබද ප්‍රයෝගික අත්දැකීම් ඉතා සාර්ථකව කෙරුණා කියන්නට පුළුවන්. ඒත් තනි දවසේ වැඩ සටහන වෙනුවට දවස් දෙකක නේවාසික වැඩ සටහනක් තිබ්බහම ළමයින්ට මානසික ඒකාග්‍රතාවය දිගටම තියා ගන්න අමාරු බවයි පෙණුනේ.

හවස් වරුවේ අපට මුණගැසුණා තරුණ කෘෂිකර්ම උපදේශකවරයෙක්. ඔහු කීවේ කෞතුකාගරයට යන්න ඕනා භාණ්ඩ සෑහෙන ගණනක් ජනතාව අතර තිබුනත් ඒවා භාර නොදෙන්නේ බය නිසා කියන එක. ඒකට හේතුව භාණ්ඩ හමුවුණු ඉඩම ආදිය රජයට ගනී කියන බය එක පැත්තකින්. අනෙක් පැත්තෙන් හිරේ විලංගුවේ වැටෙයිද කියන බය. ඊටත් අමතරව බලධාරීන් පිළිබදව විශ්වාසයක් නැතිකම. ඔහු කීවේ උතුරු මැද පළාතේ පුෂ්පය නම් කිරීමේ තරගයට සහභාගී වී ඔහු ජයග්‍රහණය කලත් විදේශ සංචාරයක් ඇතුළු පොරොන්දු වූ තෑගි නොලැබුණු බව. ඒවා නිළධාරින්ම බෙදා හදා ගත්තාලු. මේවාට දැනුවත් කිරීම් කරන්නට අවශ්‍යයි.

අද නුගේගොඩට ගිය ගමන් සෝවියට් පොත් විකුණන “දුයිෂෙන් ගේ පොත් හලට“ ගොඩවුණා. ඒක කරන්නේ අපේ මිත්‍රයෙක්. සෑහෙන දවසකින් මට එහි යන්නට බැරි වුණා. එහිදී ඉරීනා මලෙන්කෝ නැමැති ලේඛිකාවගේ සෝවියටිකා නමැති කෘතියේ සිංහල පරිවර්තනය අරගත්තා. සමාජවාදී සෝවියට් දේශය ගැන නොස්ටල්ජික් හැගීමෙන් ලියපු පොතක් ඒක. මට මතක් වුනේ අපි රුසියාවේ හිටපු කාලය. ඇත්තටම පෙරිස්ත්‍රොයිකාව සිද්ධ වුණේ ඒ කාලේ. අපි එහි ගිය මුල් කාලේ අපි අත්විදි සෝවියට් ක්‍රමය ගැන ලංකාවෙන් ගිය අපේ බොහෝ සහෝදරයින් දක්වපු ආකල්පත් මට මතක් වුණා. ඒ කාලේ බොහෝ දෙනෙක් නිවාඩු කාල වලදී බටහිර රටවලට ගියේ අර්ධකාලීන රැකියාවක් කරලා සල්ලි කීයක් හරි සොයා ගන්නම නොවෙයි. ඒක විලාසිතාවක් වුණා. එම රටවල් වල සවාරි පිළිබද විස්තර සහ රැසියාවේ තත්ත්වය සමග එහි වාතාවරනය සංසන්දනය කිරීමත් හොදින් කෙරුණා. සමහරු කිව්වේ සුද්දන්ට දුන්නා නම් අවුරුද්දෙන් රුසියාව හදයි කියලා. එක පැත්තකින් අපේ කට්ටිය මේවට ආවැඩුවේ ඔවුන්ගේ පරමාදර්ශයත්, උපාධිය ගැනීමෙන් පසු ජීවිතය ගතකරන්න බළාපොරොත්තු වුනෙත් ඒ රටවල හන්දා. මොස්කව් නගරයට මැක්ඩොනල්ඩ් සමාගමේ අවන්හල් ආවහම දිගු පෝලිම් වල අපේ අයත් නිතර සිටියා. කොකාකෝලා බෝතල් වලින් ක්වාස් කරත්තය විස්ථාපනය වෙනවා අපි බලා හිටියේ දුකින්. මොස්කව් වල අති පිරිසිදුවට තිබුණු උමං දුම්රිය පොල බියර් කෑන් ආදියෙන් අපවිත්‍ර වී ගෙන යන හැටි අපි බලා සිටියේ දුකින්. මොස්කව් නගරයට ආවේනික වූ සුවද නැති වෙලා ගියේ බලා හිටිද්දි. මේ ලිස්ට් එක තව බොහෝ දුරට ලියන්න පුළුවන්. පුදුමය නම් ඒ සියල්ලත් තවත් බොහෝ දේත් යටකිව් පොතේ අඩංගුවීම. ඉංග්‍රීසියෙන් රුසියන් සංස්කෘතියේ දේ ලියා ඒවා සිංහලට ගැනීමෙදි ඇතිවී ඇති යම් යම් ප්‍රශ්ණ තියෙයි වගේ පෙනුනත් රසවිදීමට එය එතරම් බාධාවක් නොවෙයි.