සංහිඳියාව

අපේ පන්සලේ ලොකු හාමුදුරුවන් සමග සෑහෙන වෙලාවක් කත කරන්න ලැබුණා. මෑතදී මම ගිය මිල්ලනියේ යොජිත කර්මාන්ත කලාපය ගැනත් උන්වහන්සේ විමසුවා. ඇත්ත වශයෙන්ම මම මිල්ලනියේ ඒ පැත්තට මීට කලින් ගිහින් නැහැ. ඉස්සර පානදුරයේ හො බණ්ඩාරගම සිට මානාන කියලා බස් එකක් වැඩ කළා. දැන් එය වැඩ කරන්නේ නැහැ. අපි මිල්ලනියට ගියේ ඒ මානාන පාරේ. ඉතාම අබලන් වූ පාරවල් සහ පාලම් බෝක්කු තමයි දක්නට ලැබුණේ. බොහෝ කාලයකින් ඒ පැත්තට සංවර්ධනයක් වී නැති බවයි පෙනුනේ. රබර් අක්කර දෙසීයයක් පමන එළිකර වුවත් කර්මාන්ත කලාපය මගින් ප්‍රෙද්ශයට සංවර්ධනයක් ලැබේවි. ප්‍රධානම දේ තමයි දක්ෂිණ අධිවේගී මාර්ගයෙන් අන්තර් හුවමාරුවක් ලැබීම. එමගින් මෙහි ඉඩම් වටිනාකම පවා දැන් සිටම වැඩි වන්නට පටන් අරන්. ඉස්සර කාලයට වඩා මිල්ලනියට සිදුවී ඇති ප්‍රධාන වෙනස නම් බණ්ඩාරගමින් කැඩිලා නව ප්‍රෙද්ශීය ලේකම් කාර්යාලයක් ලැබීම.

මීලඟට හාමුදුරුවන් කතා කළේ ජාතීන් අතර සංහිදියාව ගැන. ඒ සම්බන්ධ උදාහරණ දෙකක් හාමුදරුවන් කිව්වා. එකක් තමයි උන්වහන්සේ අනුරාධපුරයේ පාසලක උගන්වන්නට අළුතින් ගියහම වුනු සිද්ධියක්. පාසලේ මුල් ගුරුවරයා සහ තවත් ගුරුවරියක් තතෝලික අයයි. ඒත් බෞද්ධ කිසි කෙනෙක් හාමුදුරුවන් සමග කතා කරන්නට හෝ ඇවිත් නැහැ. අර ගුරුවරිය පමණක් උන්වහන්සේව සමීපව ඇසුරු කර තියෙනවා. කොටින් කිව්වොත් හැමදාම උදේට හාමුදුරුවන්ගෙන් උදේට දානේ වළඳලාද කියලා අහලා නැත්නම් තමන්ගෙනා කෑම පිලිගැන්වූවාලු. පසුවනවිට අනෙක් ගුරුවරුන්ද හාමුදුරුවන් සමග කතා කලාට අර ගුරුවරිය එක්ක තිබුණු කිට්ටු යාලුකම දිගටම තිබුනාලු.  බොහෝ දෙනෙක් ඒ දිහා වපර ඇහින් බැළු නමුත් හාමුදුරුවන් කීවේ ඒ හිතවත්කම අදටත් තියෙනවා කියළා.

මීලඟ කතාව  2002 දී ඇති වුණු සටන් විරාම කාලෙදි හාමුදුරුවන් තවත් හාමුදුරු පිරිසක් එක්ක  යාපනයට ගිය ගමනේදී සිද්ධියක්. ගමන් කරපු පිරිස කිලිනොච්චියට ලඟා වන විට දවල් 12 යි. ඒ හන්දා කිලිනොච්චිය නගරයට සමීපව කුඹුරක් අසල පැවති නිවසක් දැක කෑම සඳහා වතුර ටිකක් ඉල්ලා  ගැනීමේ අදහසින් එහි නතර කල පසු එහි සිටි වැඩිමහලු කාන්තාව සහ විශේෂයෙන් ඇයගේ එකොලොස් හැවිරිදි මිනිපිරිය හාමුදුරුවන්ට ජලය ලබාදී ඉතා කරුණාවෙන් සැලකුව එක උන්වහන්සේට තාමත් මතක බවයි පැවසුවේ. ඇයට වතුර ගෙන ඒමට නිවසේ සිට සෑහෙන දුරක් ඇවිදින්න වුනු බව පැහැදිලිව දකින්න තිබුණු බවත් හාමුදුරුවන්ට මතකයි. ඒ අය අතරින් මිත්තනියට පමණක් තරමක් සිංහල කතා කරන්න පුළුවන් වී ඇත්තේ ඇය නුවර පැත්තේ වත්තක වැඩ කර ඇති හන්දා.

හාමුදුරුවන් ඊට පසුව යන ගමනකදීත් මේ ගෙදරට ගොඩ වුනාම අර ළමයාට උගන්වන්න අරන් යන්න කියළා ඇයගේ දෙමව්පියන් ද කිව්වත්  නීතිමය ප්‍රශ්ණ උඩ එය අමකත කර දමන්නට සිදුවුණු දෙයක්. මේකෙන් හාමුදුරුවන් කියන්නට හැදුවේ දෙමල සහ සිංහල මිනිසුන් අතර කොයි තරම් විශ්වාසයක් තියනවාද කියන එකයි. හාමුදුරුවෝ මට කිව්වේ අදට හරි ඒ ළමයා සොයා ගන්නට ලැබුනොත් උදව්වක් කරන්නට කැමැත්තෙන් සිටින බව.