රාජ්‍ය සේවය පිණිසයි

 ටික කාලෙකට පෙර එක්තරා පර්යේෂණ ආයතනයක අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලයේ වැඩ කිරීමට ලැබුණා. එතන හිටිය කිහිප දෙනෙක් වෘත්තීය ව්‍යාපාරිකයින්. ආචාර්ය උපාධි තියෙන කිහිප දෙනෙක්ම එහි හිටියා. මා සාමාන්‍ය යෙන් මේ වගේ අවස්ථාවල බොහෝ දෙනෙක් කරන ආකාරයට පොලිස් කාරයාගේ චරිතයට ආවේස වන්නේ නැහැ. අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලයක් පත් කර යම් රජයේ ආයතනයක් මණ්ඩලයක් බවට පත් කර ඇත්තේ යම් කිසි ස්වාධීනතාවක් හරහා එහි mandate එක මුදුන් පමුණුවා ගැනීමේ අරමුනෙන්. එහෙත් පුදුමයකට වගේ එතන සිටි බොහෝ දෙනා මගෙන් බලාපොරොත්තු වුණේ අරවගේ පොලිස්කාරකමක්. උපායශීලි විදිහට flexible වන එක ඒගොල්ලන් දැක්කේ දුර්වලකමක් විදියට. බොහෝ අය කැමතියි ප්‍රශ්න තවතවත් අවුල් කරගෙන කතා කර කර ඉන්න. ඒ ආකාරයෙන් එක පැත්තකින් කාලය නාස්ති වනවා. අනෙක් පැත්තෙන් ප්‍රශ්න තවත් ව්‍යාකූල වනවා වගේම උත්තර ලැබෙන්නේ නැහැ. උදාහරන කොතෙකුත් කියන්න පුළුවනි. ඒ අවුරුද්දේ අයවැය යෝජනාවක් කිබුණා  අප සිටි ක්ෂේත්‍රයට සම්බන්ධ. නමුත් යෝජනාවේ කියවුණු scope එකට එහා ගියේ නැත්නම් එහි ප්‍රයෝජනයක් නැහැ. ඒත් මුදල් වෙන්වී තියෙනවා. ඉතින් මේ කට්ටිය ලෑස්ති අර යෝජනාව දේවභාෂිතය වගේ අරගෙන ඒකම කරන්නයි ලෑස්ති වුනේ. බොහොම අමාරුවෙන් නිෂේධ බලය යොදලා තමයි හරි පාරට දාගන්න පුලුවන් වුනේ. නමුත් ඒ ගොල්ලන් ඒකෙන්වත් පාඩමක් උගෙන ගත් බවක් පෙනුනේ නැහැ. හුගක් වෙලාවට අපේ රටේ පුද්ගලික අංශය වුනත් රජයට බැන බැන වුනත් රජයේ සේවකයන්ගෙන් බලාපොරොත්තු වන්නේ pragmatic approach  නොවෙයි  bureaucratic approach වගෙයි පෙනෙන්නේ.

තව වතාවක් මට මතකයි (මේක අර කලින් කී ආයතනයට සම්බන්ධ නැහැ.) එක්තරා බෝගයකට වසංගතයක් මට්ටමට රෝගයක් බෝවීගෙන ගියා. ඒ අනුව ඒ සදහා ප්‍රතිකර්ම යෙදීමට මධ්‍යකාලීනව යම් මුදලක් අනුමත කරනු ලැබුවා. නියමිත කාලය ඉවර වෙලා මුදල් ප්‍රමාණයත් ඉවරවෙලා ඊලග අවුරුද්දේ මුදල් වෙන්කිරීමේ අවස්ථාවෙදි විශාල ප්‍රශ්නයක්. අදාල දෙපාර්තමේන්තුව තවදුරටත් මුදල් ඉල්ලනවා. ඒත් සාමාන්‍ය මතය වුණේ අනුමත මුදල් සහ කාලය ඉවර වෙලා හන්දා තවදුරටත් සල්ලි දෙන්න බැහැ කියා. අදාල අනුමැතිය ගැන අර රෝගකාරකයා වුනු වයිරසයට දැනීමක් නැතිද කියා ඇසුවත් බොහෝ දෙනෙක්ට එය වැටහුනේ නැහැ. බොහෝ වෙලාවට අවශ්‍ය වන්නේ අදාල කාර්‍ය ඉෂ්ට වුනාද නැද්ද කියන එක ගැන සමාලෝචනයක් කර අවශ්‍ය වේ නම් ඉලක්කගත ලෙස තවදුරටත් මුදල් ලබාදීම සදහා පියවර ගැනීමයි. ඒ සදහා අතුරු අනුමැතියක් අවශ්‍ය වේ නම් ඒ සදහා කටයුතු කරන්න පුලුවනි. ඒත් ඉතින් මොකටද එච්චර කරදර වෙන්නේ?  

ඊයේ පෙරේදා දිනයක රයිගම රාජධානියෙන් ගිණිකොන පැත්තේ ඇති ගම්මාන වල චාරිකාවක යෙදෙන්න හැකි වුණා. ඒ පැත්තේ තියෙන්නේ බොල්ගොඩ ගග ආශ්‍රිත වගුරුබිම්. අටුළුගම කන්දේ තිබුණයි කියෙන අට්ටාල ඒ පැත්තෙන් සතුරන් ගැන සෙවිල්ලෙන් ඉන්න ඉදිකරන්න ඇතැයි කියලයි අපේ මිතුරු පුරාවිද්‍යාඥයා කීවේ. අනෙක ඒ පැත්තේ වගුරු බිම් හන්දා වැඩි ජනාවාස වෙලා නැති හැඩයි. ඒ හරියේ තිබුනු පන්සල් සියල්ලම පාහේ පසුකාලීනව ඉදිකෙරුනු ඒවා. වාද්දුව පැත්තට බර වෙන්න පැරණි පන්සල් දකින්නට පුළුවන්. වාද්දුවේ පල්ලියේ ඉතිහාසයත් 1883 දක්වා යන බව එහි සදහන් පුවරුවලින් කියවෙනවා. එහෙත් එහි ඇති දේවමෑනියන්ගේ ප්‍රතිමාව මුහුදෙන් පාවී ආපු ලීයෙන් කල එකක් බවත් එය අවුරුදු 400 ක් පමණ පැරණි බවයි බැතිමතුන්ගේ මතය.

                                          වාද්දුවේ ශුද්ධාත්ම දෙව් මැදුර

                                           දේව ප්‍රතිමාව 

තල්පිටියේ දළදාවත්ත පන්සලේ බිතු සිතුවම්

වාද්දුව මහා විහාරයේ ඹ්ලන්ද ගෘහ නිර්මාණ ආභාෂය ලද පිළිමගෙය